Witamina A jest jednym z najważniejszych składników odżywczych, niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu – nie tylko wzroku. Dlatego w tym artykule szczegółowo omówimy, co zawiera witaminę A, a także witamina A na co działa i jak jej odpowiedni poziom wpływa na nasz wzrok, odporność oraz kondycję skóry.
Dowiesz się, w czym jest witamina A, ponieważ wymienimy najważniejsze produkty bogate w witaminy A. Ustalimy w efekcie, jakie jest główne źródło witaminy A jeśli chodzi o codzienny jadłospis. Omówimy także najważniejsze witamina A właściwości. Sprawdzimy następnie, jakie dają niedobory witaminy A objawy, oraz jak skutki niedoboru witaminy A mogą realnie obniżyć naszą jakość życia.
Jeśli interesuje Cię zagadnienie “witamina A suplementacja”, pomożemy Ci w wyborze najlepszego produktu poprzez wskazanie zasad, którymi warto się kierować dokonując wyboru. To istotne, ponieważ na rynku dostępne są różne formy, od witaminy w płynie, tabletkach, po zaawansowane suplementy z witaminą ADEK, które kompleksowo dbają o zdrowie. Jeśli Twoim priorytetem jest z kolei ochrona oczu, warto rozważyć dedykowane suplementy na wzrok, które często w składzie zawierają wspomnianą witaminę.
Spis treści:
- Witamina A – na co pomaga i dlaczego jest tak ważna dla organizmu?
- Właściwości witaminy A – jak działa na komórki i układy organizmu?
- Źródła witaminy A – w jakich produktach występuje najwięcej retinolu i beta-karotenu?
- Niedobór i nadmiar witaminy A – objawy, skutki i jak ich unikać?
- Witamina A – suplementacja i zalecane dawkowanie
- Witamina A a zdrowie skóry, włosów i paznokci
Witamina A – na co pomaga i dlaczego jest tak ważna dla organizmu?
Witamina A to niezbędny składnik należący do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Oznacza to, że do jej wchłaniania niezbędna jest obecność tłuszczu w diecie, a organizm ma zdolność do jej magazynowania, głównie w wątrobie. Witamina A występuje w dwóch formach: jako retinol (aktywna forma w produktach zwierzęcych) oraz jako beta-karoten (prowitamina w roślinach, którą organizm potrafi przekształcić w aktywny retinol). Zdolność do kumulacji w organizmie sprawia, że zarówno niedobór witaminy A objawy może dawać w postaci problemów zdrowotnych, jak i jej nadmiar witaminy A jest potencjalnie toksyczny i wymaga uwagi.
Rola witaminy A w organizmie człowieka
Kluczowa witamina A właściwość wynika z jej działania na poziomie genetycznym. Retinoidy regulują proces różnicowania i wzrostu komórek, co czyni ją niezbędną dla sprawnej regeneracji tkanek. Jej fundamentalne znaczenie ma miejsce w utrzymaniu integralności błon śluzowych, które wyścielają drogi oddechowe, przewód pokarmowy i układ moczowo-płciowy. Błony te są naszą pierwszą barierą ochronną. Dzięki witaminie A błony śluzowe są zdrowe i sprawnie się odnawiają, co wspiera ochronę przed wnikaniem patogenów. Aby to osiągnąć, niezbędna jest świadoma witamina A suplementacja lub zbilansowana dieta.
Wpływ witaminy A na wzrok, odporność i skórę
Gdy pytamy, witamina A na co ma największy wpływ, trzy obszary wysuwają się na pierwszy plan:
- Wzrok: Witamina A jest składnikiem rodopsyny – pigmentu siatkówki. Umożliwia adaptację oka do widzenia przy słabym oświetleniu.
- Odporność: Poza wspieraniem barier fizycznych, witamina ta jest niezbędna do prawidłowego dojrzewania i funkcjonowania komórek odpornościowych. Suplementacja pomaga niwelować skutki niedoboru witaminy A w postaci nawracających infekcji.
- Skóra: Wspiera proces odnowy naskórka i reguluje wydzielanie łoju.
Jak rozpoznać zapotrzebowanie na witaminę A?
Zapotrzebowanie na ten składnik pokrywamy przede wszystkim dietą, dlatego kluczowa jest wiedza, w czym jest witamina A. Należy sięgać po produkty bogate w witaminy A, zarówno zwierzęce (retinol), jak i roślinne (beta-karoten). Choć ciężkie braki są rzadkie, suboptymalna podaż jest powszechniejsza. Sygnały ostrzegawcze, na które trzeba zwrócić uwagę, to: nadmierna suchość oczu i skóry, a także łamliwość włosów i paznokci. Warto wiedzieć, w czym witamina A jest dostępna i skąd pochodzi najlepsze witamina A źródło.
Właściwości witaminy A – jak działa na komórki i układy organizmu?
Witamina A to niezbędny związek z grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Jest absolutnie kluczowa dla zdrowia komórkowego, a swoje fundamentalne znaczenie zawdzięcza możliwości oddziaływania na poziom genetyczny. Retinoidy, aktywne pochodne witaminy A, regulują ekspresję setek genów, kontrolując procesy wzrostu, różnicowania i starzenia się komórek. Właśnie dzięki temu mechanizmowi witamina A właściwości wykazuje w tak wielu obszarach – od gojenia ran po ochronę przed stresem oksydacyjnym. To kompleksowe działanie sprawia, że jest ona niezastąpiona w utrzymaniu homeostazy i w procesach obronnych organizmu. Poniżej wyjaśnimy dokładniej, witamina a na co działa.
Witamina A a regeneracja tkanek i błon śluzowych
Jednym z najważniejszych mechanizmów działania witaminy A jest jej rola w procesie różnicowania komórek nabłonkowych (nabłonki to tkanki pokrywające powierzchnie i wyściełające narządy). Właśnie to umożliwia sprawną regenerację tkanek. Bez witaminy A komórki nabłonkowe stają się twarde i przesuszone, ulegając procesowi rogowacenia (metaplazji). Ta zmiana jest szczególnie widoczna w oku (kseroftalmia), ale dotyczy także błon śluzowych:
- Drogi oddechowe: Utrzymanie integralności nabłonka rzęskowego zapobiega wnikaniu bakterii i wirusów.
- Przewód pokarmowy: Zdrowe błony śluzowe jelit są kluczowe dla prawidłowego wchłaniania i stanowią pierwszą barierę immunologiczną.
Badania kliniczne, takie jak te prowadzone nad wpływem retinoidów na leczenie trądziku, potwierdzają, że witamina A reguluje proliferację i złuszczanie naskórka, co jest bezpośrednim dowodem jej silnego działania regeneracyjnego.
Znaczenie witaminy A dla układu odpornościowego
Odporność to obszar, w którym witamina A jest często nazywana “witaminą przeciwzakaźną”. Jej rola jest dwojaka:
- Wzmacnianie barier fizycznych: Jak wspomniano, utrzymuje w zdrowiu błony śluzowe, które są pierwszą linią obrony przed patogenami.
- Modulacja odpowiedzi immunologicznej: Witamina A jest niezbędna do prawidłowego dojrzewania i aktywacji kluczowych komórek odpornościowych. Dotyczy to głównie limfocytów T i B, a także makrofagów. Witamina A wpływa na ich zdolność do identyfikacji i niszczenia zagrożeń.
Wyniki badań opublikowane na przełomie XX i XXI wieku, dotyczące suplementacji witaminą A u dzieci w krajach rozwijających się, konsekwentnie wykazywały, że suplementacja znacząco zmniejszała śmiertelność z powodu biegunki i odry, co jest mocnym dowodem na jej kluczową rolę w utrzymaniu silnej odpowiedzi immunologicznej. Dlatego też witamina A jest składnikiem, który często zawierają suplementy na odporność.
Antyoksydacyjne właściwości witaminy A
W kontekście ochrony komórek przed uszkodzeniami, kluczowe znaczenie ma forma prowitaminy A, czyli beta-karoten. Beta-karoten działa jako silny antyoksydant (przeciwutleniacz). Mechanizm ten polega na tym, że cząsteczki beta-karotenu są zdolne do neutralizowania wolnych rodników – niestabilnych cząsteczek, które uszkadzają błony komórkowe, białka i DNA.
Te ochronne witamina A właściwości antyoksydacyjne w największym stopniu wykorzystuje w tkankach narażonych na duże obciążenie oksydacyjne:
- Skóra: Chroni przed uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem UV.
- Oczy: Chroni komórki siatkówki, pomagając zapobiegać degeneracji plamki żółtej, co było przedmiotem słynnego badania AREDS (Age-Related Eye Disease Study).
Regularna podaż beta-karotenu jest więc elementem prewencji starzenia i utrzymania zdrowia komórkowego.
Źródła witaminy A – w jakich produktach występuje najwięcej retinolu i beta-karotenu?
Warto wiedzieć, witamina A gdzie występuje aby utrzymać jej optymalny poziom. To, w czym jest witamina A dostępna w diecie, dzieli się na dwie główne kategorie: retinol (aktywna forma, pochodzenia zwierzęcego) oraz beta-karoten (prowitamina, pochodzenia roślinnego).
Jedno jak i drugie źródło witaminy A jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, ponieważ różnią się nie tylko pochodzeniem, ale i główną funkcją. Retinol (aktywna forma) jest kluczowy dla procesów widzenia i regulacji genów. Z kolei beta-karoten (prowitamina) pełni dodatkową, ważną rolę jako silny antyoksydant, chroniąc komórki przed uszkodzeniami. Z uwagi na fakt, iż witamina a źródło ma zarówno w produktach zwierzęcych jak i roślinnych, omówimy poniżej co zawiera witaminę A.
Produkty pochodzenia zwierzęcego bogate w witaminę A
Najbardziej skoncentrowanym i najlepiej przyswajalnym źródłem aktywnego retinolu są produkty bogate w witaminy A pochodzenia zwierzęcego. Retinol jest gotową do użycia formą, która nie wymaga konwersji przez organizm, dzięki czemu jej biodostępność jest bardzo wysoka. Poniżej pokazujemy witamina a gdzie wystepuje w największej ilości. Do najważniejszych źródeł należą:
- Wątróbka: To zdecydowany lider, zwłaszcza wątróbka wołowa i drobiowa, która w małej porcji dostarcza wielokrotność dziennego zapotrzebowania.
- Wątróbka wołowa (100 g): ok. 4970 µg retinolu, co stanowi niemal 620% RWS, dlatego to najlepsze źródło witaminy a.
- Wątróbka drobiowa (100 g): ok. 3300 µg retinolu, co stanowi ok. 410% RWS.
- Tłuste ryby i olej z wątroby ryb: Takie jak łosoś, makrela, czy tran (olej z wątroby dorsza), który jest jednym z najbogatszych źródeł witaminy A (ok. 25 000 µg w 100 g, czyli ponad 3100% RWS).
- Jaja, masło i pełnotłuste mleko: to kolejne przykłady, w czym witamina A jest dostępna. Chociaż zawierają mniejsze ilości, stanowią stałe i codzienne źródła tej witaminy.
- Masło (100 g): ok. 450–650 µg retinolu, co stanowi ok. 56–81% RWS.
- Jajko kurze (100 g, czyli ok. 2 sztuki): ok. 150–160 µg retinolu, co stanowi ok. 19–20% RWS.
Roślinne źródła beta-karotenu – naturalna witamina A z warzyw i owoców
Produkty zwierzęce to nie wszystko co zawiera witaminę A. Rośliny również dostarczają nam beta-karotenu, który pełni rolę prowitaminy. Jest to bezpieczniejsze witamina A źródło, ponieważ organizm sam reguluje proces przekształcania beta-karotenu w retinol (aktywną formę). Szukając informacji, w czym witamina A w formie prowitaminy jest obecna, należy kierować się intensywnością barwy. Związki te kumulują się w warzywach i owocach o kolorze pomarańczowym, żółtym i ciemnozielonym. Poniżej podajemy więc witamina a gdzie wystepuje w największej ilości w produktach roślinnych.
Do najlepszych warzywnych źródeł należą marchew (około 690 mcg ekwiwalentu retinolu (RE) w 100 g, co pokrywa około 86% RWS) oraz słodkie ziemniaki (bataty), które dostarczają około 590 mcg RE, czyli około 74% RWS na 100 g. Ciemnozielone warzywa liściaste, takie jak jarmuż, to również cenne roślinne źródło witaminy a– 100 g to około 446 mcg RE, co stanowi 56% RWS. Mniej, ale wciąż znacząco, dostarczają dynia i szpinak. Jeśli chodzi o owoce, warto sięgać po morele suszone (około 136 mcg RE na 100 g, około 17% RWS) oraz mango. Należy pamiętać, że przelicznik z beta-karotenu na retinol jest zmienny, ale ogólnie przyjęta Referencyjna Wartość Spożycia (RWS) dla dorosłego wynosi 800 mcg RE.
Jak zwiększyć przyswajalność witaminy A z diety?
Nie wystarczy wiedzieć, gdzie ma witamina A źródło. Ponieważ niezależnie od tego, czy czerpiemy beta-karoten z marchwi, czy retinol z masła, witamina A jest rozpuszczalna w tłuszczach. Kluczową zasadą zwiększania jej przyswajalności jest zatem łączenie jej źródeł z niewielką ilością tłuszczu w posiłku.
Przykłady: Surówka z marchewki powinna być skropiona oliwą, orzechami lub pestkami; warzywa liściaste (np. szpinak) warto podać z masłem lub serem.
Obróbka termiczna: Delikatne gotowanie, zwłaszcza beta-karotenu (np. gotowanie marchewki), może zwiększyć jego biodostępność, ułatwiając uwolnienie go ze ścian komórkowych roślin.
Niedobór i nadmiar witaminy A – objawy, skutki i jak ich unikać?
Utrzymanie optymalnego poziomu witaminy A wymaga ostrożności – jest to substancja rozpuszczalna w tłuszczach, którą organizm magazynuje, co sprawia, że zarówno niedobór witaminy A objawy może dawać poważne, jak i jej nadmiar witaminy A jest toksyczny. W krajach rozwiniętych pełna awitaminoza jest rzadka, ale subkliniczne braki oraz przypadki hiperwitaminozy, wynikające najczęściej z niekontrolowanej suplementacji retinolem, zdarzają się regularnie.
Objawy niedoboru witaminy A
Kiedy organizm cierpi na niedostateczną podaż tego składnika, pojawiają się pierwsze niedobory witaminy A objawy. Najbardziej znane dotyczą wzroku: kurza ślepota (hemeralopia) i suchość oczu (kseroftalmia), wynikające z zaburzenia pracy błon śluzowych i braku rodopsyny.
Jednak niedobór witaminy a objawy może dawać również skórne i ogólne, często świadczące o subklinicznym deficycie:
- Problemy skórne (nadmierne rogowacenie): Brak witaminy A prowadzi do nieprawidłowego różnicowania się komórek naskórka, co manifestuje się nadmiernym rogowaceniem skóry (hiperkeratozą), zwłaszcza w okolicach kolan i łokci. Skóra staje się sucha, szorstka i łuszcząca się.
- Wysypka i trądzik: Zaburzenie cyklu odnowy naskórka i rogowacenie ujść gruczołów łojowych mogą sprzyjać powstawaniu zaskórników, a w konsekwencji rozwojowi trądziku i różnego rodzaju wysypki.
- Osłabienie odporności: Inne skutki niedoboru witaminy A obejmują osłabienie układu odpornościowego, co prowadzi do nawracających infekcji (szczególnie dróg oddechowych), z uwagi na fakt, że błony śluzowe przestają pełnić swoją funkcję ochronną.
Skutki nadmiaru witaminy A w organizmie
Jak już wspomniano, nadmiar witaminy A jest zjawiskiem, którego nie należy lekceważyć, ponieważ może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych (hiperwitaminozy). Dzielimy je na ostre i przewlekłe:
- Ostra hiperwitaminoza: Wynika z jednorazowego, bardzo dużego spożycia (często u dzieci po przyjęciu tranu w dawce toksycznej) i objawia się silnymi bólami głowy, nudnościami, wymiotami i zawrotami głowy.
- Przewlekła hiperwitaminoza: Jest efektem długotrwałej, nadmiernej suplementacji retinolem. Manifestuje się wypadaniem włosów, zmianami skórnymi, bólami kostno-stawowymi, a w skrajnych przypadkach – uszkodzeniem wątroby.
Szczególną ostrożność muszą zachować kobiety w ciąży, ponieważ nadmiar retinolu działa teratogennie.
Jak utrzymać prawidłowy poziom witaminy A?
Kluczem do zachowania zdrowia jest zbilansowana dieta, która pokrywa dzienne zapotrzebowanie, jednocześnie unikając ryzyka kumulacji. W przypadku suplementacji, należy bezwzględnie:
- Monitorować dawkę: Suplementy z retinolem stosować tylko pod kontrolą i w dawkach nieprzekraczających RWS.
- Stawiać na beta-karoten: Prowitamina jest bezpieczniejsza, ponieważ organizm reguluje jej konwersję do aktywnego retinolu, minimalizując ryzyko przedawkowania.
Wiedza o tym, jakie dają niedobory witaminy A objawy, pozwala szybko zareagować dietą lub bezpieczną suplementacją.
Witamina A – suplementacja i zalecane dawkowanie
Witamina A suplementacja bywa konieczna, gdy dieta nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania organizmu. Z uwagi na to, że jest to witamina rozpuszczalna w tłuszczach i może być magazynowana, konieczne jest świadome i ostrożne podejście do jej przyjmowania, zwłaszcza w formie aktywnego retinolu.
Kiedy warto sięgnąć po suplementy z witaminą A?
Decyzja o wprowadzeniu suplementów powinna być zawsze podyktowana potrzebą i najlepiej skonsultowana ze specjalistą. Witamina A suplementacja jest korzystna w niektórych sytuacjach:
- Restrykcyjne diety: Weganie i wegetarianie, którzy nie dostarczają retinolu, polegają wyłącznie na konwersji beta-karotenu, która może być nieefektywna, szczególnie przy niskim spożyciu tłuszczu.
- Problemy z wchłanianiem tłuszczów: Osoby cierpiące na schorzenia układu pokarmowego (np. celiakia, choroby wątroby, mukowiscydoza) mogą mieć obniżoną zdolność do przyswajania witamin A, D, E i K.
- Stany zwiększonego zapotrzebowania: Niekiedy, pod kontrolą lekarza, suplementacja jest stosowana w leczeniu silnego trądziku.
- Niski poziom w diecie: Gdy z jakiegoś powodu niemożliwe jest regularne spożywanie produktów bogatych w witaminę A.
W sytuacjach, gdy niezbędna jest wysoka dawka i maksymalna biodostępność, warto sięgnąć po nasz produkt Aura Herbals Witamina A FORTE 1500 mcg, MCT, krople 50 ml. Ten suplement zapewnia najwyższą efektywność: to formuła FORTE, gdzie 12 kropli dostarcza 1500 mcg Witaminy A, pokrywając 187% RWS, co jest idealne dla osób o zwiększonym zapotrzebowaniu. Witamina A jest rozpuszczona w oleju MCT z kokosa, co gwarantuje maksymalną wchłanialność bez konieczności przyjmowania z dodatkowym tłuszczem. Dodatkowo, użycie składnika aktywnego Quali®-A (gwarancja jakości od firmy DSM) oraz ekonomiczne opakowanie (50 ml to aż 1800 kropli) czynią go doskonałym wyborem.
Witamina A w suplementach – retinol vs beta-karoten
Na rynku dostępne są dwie podstawowe formy suplementów, które różnią się mechanizmem działania i bezpieczeństwem:
Retinol (Palmitynian Retinylu): Jest to forma aktywna witaminy A. Działa natychmiastowo i jest bardzo efektywna. Wymaga jednak dużej ostrożności w dawkowaniu, ponieważ niesie ze sobą ryzyko toksyczności i hiperwitaminozy.
Beta-karoten: Jest to prowitamina. Stanowi formę bezpieczniejszą, ponieważ organizm reguluje proces, w jakim beta-karoten jest przekształcany w aktywny retinol. Nadaje się idealnie dla osób, które chcą chronić skórę przed stresem oksydacyjnym i nie chcą ryzykować przedawkowania. Warto wiedzieć, że suplementy diety na wzrok właśnie często zawierają beta-karoten.
Bezpieczne dawkowanie i przeciwwskazania do suplementacji
Dawkowanie witaminy A podawane jest w jednostkach międzynarodowych (IU) lub mikrogramach (mcg) ekwiwalentu retinolu (RE). Referencyjna Wartość Spożycia (RWS) dla dorosłego wynosi 800 mcg RE na dobę.
Należy bezwzględnie przestrzegać dawek rekomendowanych, zwłaszcza przy suplementacji retinolem. Ryzyko toksyczności wynika z faktu, że jest on magazynowany w organizmie.
- Ryzyko teratogenne: Bezwzględnym przeciwwskazaniem do suplementacji retinolem jest ciąża i jej planowanie, ze względu na ryzyko uszkodzenia płodu. W tych przypadkach bezpieczniejszy jest beta-karoten.
- Kompleksy witaminowe: Stosując wieloskładnikowe preparaty, takie jak suplementy z witaminą ADEK, zawsze sprawdzaj sumaryczną dawkę retinolu, aby nie przekroczyć bezpiecznych poziomów.
Witamina A a zdrowie skóry, włosów i paznokci
Witamina A jest powszechnie uznawana za jedną z najważniejszych witamin dla utrzymania młodego i zdrowego wyglądu. Jej rola w procesach regeneracyjnych na poziomie komórkowym sprawia, że jest kluczowym składnikiem zarówno w diecie, jak i w kosmetykach. Odpowiedni poziom tej witaminy zapobiega nadmiernemu rogowaceniu naskórka, suchości skóry oraz wspiera lśniący i mocny wygląd włosów i paznokci.
Jak witamina A wspiera proces odnowy skóry?
Podstawową funkcją witaminy A (retinolu i jego pochodnych) w skórze jest regulacja procesu keratynizacji oraz różnicowania komórkowego. Oznacza to, że witamina A kontroluje tempo, w jakim nowe komórki skóry są produkowane i przesuwane na powierzchnię, a następnie złuszczane. Dzięki temu:
- Przyspiesza odnowę: Regularnie i efektywnie usuwa martwe komórki, co prowadzi do spłycenia drobnych zmarszczek i rozjaśnienia przebarwień.
- Reguluje łój: Pomaga w normalizacji pracy gruczołów łojowych, co jest kluczowe w leczeniu trądziku i zmniejszaniu porów.
- Wpływa na kolagen: Pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny, poprawiając jędrność i elastyczność skóry.
Witamina A w pielęgnacji skóry – od środka i z zewnątrz
Dla osiągnięcia najlepszych efektów, witamina A powinna być dostarczana w sposób kompleksowy:
Od środka (dieta i suplementacja): Spożywanie produktów bogatych w retinol i beta-karoten lub sięganie po suplementy na skórę, włosy i paznokcie z witaminą A zapewnia, że cała skóra (również ta, której nie smarujemy kremami) jest prawidłowo odżywiona. Beta-karoten, jako silny antyoksydant, chroni komórki skóry przed szkodliwym działaniem wolnych rodników generowanych przez promieniowanie UV.
Z zewnątrz (kosmetyki): Retinoidy (np. retinol, retinaldehyd, estry retinylu) są jednymi z najlepiej przebadanych i najskuteczniejszych składników w dermatologii. Stosowane zewnętrznie, działają bezpośrednio na naskórek i skórę właściwą, zwalczając fotostarzenie, trądzik i przebarwienia.
Połączenie witaminy A z innymi witaminami (D, E, K) dla lepszego efektu
Witamina A najlepiej działa w synergii z innymi witaminami rozpuszczalnymi w tłuszczach (D, E, K). To połączenie jest często wykorzystywane w kompleksowych suplementach:
- Witamina A + E: Witamina E jest silnym antyoksydantem, który chroni witaminę A przed utlenieniem, zwiększając jej stabilność i skuteczność. Razem działają ochronnie na skórę i wzmacniają barierę lipidową.
- Witamina A + D: Obie witaminy są hormonami tkankowymi, które wspólnie regulują cykl komórkowy. Witamina D ma silne działanie przeciwzapalne, co jest korzystne w przypadku skóry skłonnej do stanów zapalnych i trądziku.
- Witamina A + K: Połączenie wspiera prawidłowy metabolizm komórkowy. Witamina K jest często dodawana do formuł mających zmniejszać widoczność zasinień i poprawiać mikrokrążenie.
Stosowanie kompleksów zawierających witaminy A, D, E i K w odpowiednich proporcjach (np. suplementy z witaminą ADEK) może znacząco poprawić ogólną kondycję organizmu, co bezpośrednio przełoży się na zdrowie i piękny wygląd skóry, włosów i paznokci.







